Günlük hayatımızdasağlığımızla ilgili endişelerimiz duymamız, aslında oldukça doğal ve koruyucu bir tepkidir. Ancak bu endişeler, sürekli ve aşırı bir hale geldiğinde, hayatın kalitesinin düşmesine neden olan bir bozulma olan Sağlık Kaygısı Bozukluğu'na dönüşebilir.

Sağlık Kaygısı Bozukluğu, kişinin belirtileri ya da herhangi bir değişiklikte ciddi bir kişinin belirtisi olarak algılayıp yoğun bir kaygı yaşamasıdır. Örneğin, basit bir baş ağrısını tümör belirtisi olarak ya da hafif bir göğüs ağrısını kalp krizi belirtisi olarak yorumlama gibi düşüncelerle kendini gösterir. Sağlık Kaygısı Bozukluğu, kişinin sürekli doktor kontrolüne gitmesi veya sağlıkla ilgili sürekli araştırma yapması olabilir.

Sağlık Kaygısı Bozukluğu olan bireyler, sağlıkları ile ilgili sürekli bir endişe yaşarlar ve bu endişe günlük olarak olumsuz yönde gelişebilir. Bireylerin geçmişte yaşadığı travmatik sağlık deneyimleri, yakın çevredeki diğer insanların ağır hastalık ya da ani kayıplar yaşanmışsa, bu durum kaygıyı tetikleyebilir.

Bu bozuklukta bedensel değişimleri yanlış yorumlama, doktor ve testlere aşırı yönelim veya kaçınma, sürekli güvence arama, günlük yaşamdaki işlevselliği etkileyen sürekli endişe ve sağlıkla ilgili sürekli araştırma yapma gibi belirtiler vardır.

Sağlık Kaygısı Bozukluğu'nun tek bir nedeni yoktur ancak biyolojik, psikolojik ve stres faktörlerinin bir araya gelmesiyle ortaya çıkabilmesinin yanı sıra:

1. Geçmişte Yaşanan Travmatik Sağlık Deneyimleri: Çocukluk döneminde ya da yetişkinlikte yaşanan ağır olasılıklar yaşanabilir, kişi üzerinde kalıcı bir iz bırakılabilir.
2. Yakın Çevrede Hastalık Öyküleri: Kişinin yakın çevresindeki ağır hastalık ya da ani kayıplar yaşanmışsa, bu durum kaygıyı tetikleyebilir.
3. Aşırı Koruyucu Yetiştirme Tarzı: Çocukluk döneminde aşırı koruyucu ebeveynler tarafından yetiştirilen bireyler, sürekli olarak piyasaya sürülmekte olup, bunların yayınlanmaları da mümkündür.
4. Düşük Stres Toleransı: Stresli yaşam olayları ve düşük stres toleransı bu rahatsızlığın meydana gelmesinde etkili olabilir.

Sağlık Kaygısı Bozukluğu ile Baş Etme Yolları

Sağlık Kaygısı Bozukluğu'nun tedavisi psikoterapi, özellikle de Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) oldukça etkili bir yöntemdir. BDT, kişinin kaygı verici varlığını tanır ve onların yeniden verim verimini sağlar. Ancak terapiye ek olarak, kendi başlarına yapılabilecek bazı temel yollar bulunmaktadır:

1. Olumsuz Düşünceleri Fark Etme ve Yeniden Yapılandırma: "Ağrı var, o zaman ciddi bir hastalığım var" gibi otomatik düşünceler yerine ağrının geçici olabileceğini düşüncelerini ortaya koyma enerjisini belirler.
2. Güvence Aramaktan Kaçınmak: Sürekli doktorlara başvurmak veya yakın çevreden güvence istemek, kaygıyı azaltmak yerine artırır. Bunun yerine, belirli bir zaman dilimini belirleyerek sadece o zamanlarda doktor kontrolüne devam etmek gibi bir sınır koymak faydalı olabilir.
3. Bedeninizi Dinlemekten Çok Genel Sağlık Davranışlarına Odaklanmak: Bedenin her küçük belirtisini göstermesi yerine, sağlıklı beslenme, yeterince uyuma ve düzenli egzersiz gibi genel sağlık oluşumuna neden olan, daha kontrollü hissetmenize yardımcı olabilir.
4. Mindfulness ve Gevşeme Teknikleri: Zihni "şimdi ve burada"ya odaklanarak kaygıyı artırmaya yönelik mindfulness ve gevşeme teknikleri, farkındalık kaygısını kontrol etmek amacıyla oldukça etkilidir. Bu teknikler, bedeninizdeki hislerini kabul etmeyi ve onlara daha az tepki vermeyi öğretir.
5. Bilgi Kaynağınızı Sınırlandırmak: İnternetteki sağlık bilgilerinin güvenilir olmaması ve çoğu zaman endişeyi arttırabilirsiniz. Sağlıkla ilgili araştırma yapma ihtiyaçlarınızda, yalnızca güvenilir kaynaklar ve belirli bir süre kapsamlı bilgi edinmek faydalı olacaktır.

Sağlık Kaygısı Bozukluğu, kişinin yaşam özgürlüğünün ciddi şekilde sınırlandırabilir. Ancak doğru tedavi ve başlama değişiklikleri ile bu kaygıyı kontrol etmek adına almak mümkündür. Bu bozuklukla başa çıkmak için, kişinin kendi başına adımların yanı sıra alanında uzman bir ruh sağlığı uzmanından profesyonel destek alabilir. Sağlık kaygısı ile başlangıç ​​parçalarının uzun vadeli bir süreç olduğunu kabul etmek ve sürdürmek önemlidir.